Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti, ulusal Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği’nin 14/10/2015 tarih ve 29502 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değişik 35. hususunun 2. fıkrası ile bu unsur kapsamında davacı hakkında tesis edilen “beş Yıl mühlet ile hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağına” ait sürecin iptali istemine ait davada nihayet noktayı koydu.
Düzenlemenin hukuka Müsait olduğu ferdi sürecin ise iptal edilmesi tarafındaki karar onandı.
Düzenleme hukuka uygundur
Davaya mevzu düzenlemede, Talim Terbiye Kurulunca kabul edilmiş bir ders kitabı yahut incelenmek ve kıymetlendirilmek üzere başvurusu yapılmış taslak ders kitabında temelde değişiklik olmadan yine Talim Terbiye Heyetinin incelemesine sunulmasının engellenmesi, ders kitaplarının hazırlanmasında, tekrarların meydana gelmemesi ve intihal yapılmasının önlenmesi emelinin bulunduğu; düzenlemenin üst hukuk normlarına ve akademik hizmet gereklerine uygundur.
Bireysel süreç iptal edildi
Dava evrakında yer Meydan bilgi ve evrakların incelenmesinden, davacı tarafından hazırlanan davaya mevzu taslak ders kitabının öncelikle Anadol Yayıncılık tarafından Talim Terbiye Heyetine teslim edildiği, Yönetmeliğin 35. hususunun davaya husus 2. fıkrasının amaçsal yorumu kapsamında, davacının bir fiilinin bulunmadığı anlaşıldığından, davacının beş Yıl müddet ile hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağına ait sürecin hukuka alışılmamıştır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
temel No: 2021/2797
Karar No: 2022/732
TEMYİZ EDENLER: 1- (DAVACI) : …
VEKİLİ: Av.
2- (DAVALI) : …Bakanlığı
VEKİLİ: Av.
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/03/2021 tarih ve E:2017/5641, K:2021/1874 sayılı kararının; davacı tarafından davanın reddine ait kısmının, davalı yönetim tarafından ise iptale ait kısmının karşılıklı olarak temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
12/09/2012 tarih ve 28409 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ulusal Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği’nin 14/10/2015 tarih ve 29502 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değişik 35. hususunun 2. fıkrası ile bu husus kapsamında davacı hakkında tesis edilen “beş Yıl müddet ile hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağına” ait sürecin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/03/2021 tarih ve E:2017/5641, K:2021/1874 sayılı kararıyla; davalı yönetimin metoda ait itirazlarının yerinde görülmediği,
1739 sayılı ulusal Eğitim Temel Kanunu’nun 52, 53, 54 ve 55.; -dava konusu süreç tarihi prestijiyle yürürlükte bulunan haliyle- 652 sayılı ulusal Eğitim Bakanlığının Örgüt ve Vazifeleri Hakkında kanun Kararında Kararname’nin 28.; ulusal Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği’nin 4/1/(ç), 11, 13, 18, 19, 20 ve 35. husus kararlarına yer verilerek,
Düzenleyici süreç tarafından;
Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği’nin bir Tüm olarak değerlendirilmesinden; ders kitabını hazırlayan hizmet ünitesinin yahut yayınevinin müracaat sahibi olarak taslak ders kitabını elektronik ortamda, Talim Terbiye Konseyi Başkanlığına teslim edeceği; taslak ders kitabı ile diğer eğitim araç-gereçlerini incelemek ve kıymetlendirmek üzere panelist ismi verilen, Meydan eğitimcisi/uzmanı, görsel tasarım uzmanı yahut lisan uzmanlarından oluşan panellerin belirleneceği, panelistler tarafından hazırlanan raporların panellerde müzakere edilerek, oylama yapılacağı ve oylama sonrası Talim Terbiye Konseyine sunulmak üzere bütün panelistler ve moderatör tarafından imzalanan panel raporu hazırlanacağı; panel raporunda puanlamaya temel teşkil eden münasebetlerin somut olarak Anlatım edileceği ve Heyetin panel raporu ile puanlama sonuçlarını karara bağlayacağı, nihayet basamakta Konseyce kabul edilen ders kitaplarının yayımlanacağının anlaşıldığı,
Yönetmeliğin 35. hususunun davaya mevzu 2. fıkrası gereği; Talim Terbiye Kurulunca kabul edilmiş bir ders kitabı yahut incelenmek ve kıymetlendirilmek üzere başvurusu yapılmış taslak ders kitabının, tıpkı isimle yahut farklı bir isimle asılda bir değişiklik olmadan yahut standart olarak kabul edilen tanımlar, biçimler ve süreçleri içeren bilgiler haricinde makul bir kısmında ya da kısmında değişiklik olmadan birebir yayınevi yahut Öbür bir yayınevi tarafından sunulması halinde, Laf konusu kitap için daha Evvel yapılmış müracaatlar ve varsa onaylar iç olmak üzere, iki farklı yayınevi ismine müracaat yapılmış ise her iki müracaatın da iptal edileceği ve bu kapsamda onayı yahut başvurusu iptal edilen kitabın yahut taslak kitabın müellifinin beş Yıl mühlet ile muharriri yahut müelliflerinden biri olduğu hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağı,
Bu eksende; davaya husus düzenlemede, Talim Terbiye Kurulunca kabul edilmiş bir ders kitabı yahut incelenmek ve kıymetlendirilmek üzere başvurusu yapılmış taslak ders kitabında asılda değişiklik olmadan yine Talim Terbiye Konseyinin incelemesine sunulmasının engellenmesi, ders kitaplarının hazırlanmasında, tekrarların meydana gelmemesi ve intihal yapılmasının önlenmesi gayesinin bulunduğu; düzenlemenin üst hukuk normlarına ve akademik hizmet gereklerine Müsait olduğu,
Bireysel süreç tarafından;
Olayda; 2016 yılı 2. Devrinde Talim Terbiye Heyeti Başkanlığına başvurusu yapılan 6577 kodlu ”Matematik 12. Sınıf İleri Düzey” taslak ders kitabı ile Gezegen Yayıncılığa ilişkin 6868 kodlu ”Matematik 12. Sınıf İleri Düzey” taslak ders kitabının benzerlik/aynılık gösterdiğinin panel raporu ile belirlenmesi üzerine Talim Terbiye Konseyi tarafından, Anadol Yayıncılık hakkında Yönetmeliğin 35. unsurunun 2. fıkrası uyarınca süreç yapılmasının Müsait bulunduğu, Anadol Yayıncılık tarafından, benzerlik/aynılığa Sebep olan 3. kişinin Mesul olduğunu itiraf ettiği, davacının ve Anadol Yayıncılığın ise durumdan haberdar olmadığı belirtilmişse de, Anadol Yayıncılık hakkında Yönetmeliğin 35. unsurunun 2. fıkrasının uygulanmasına karar verildiği,
Davacının, ulusal Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği’nin 35. unsurunun 2. fıkrasına nazaran süreç yapılacağını haricen öğrenmesini müteakip 17/02/2017 tarihinde ulusal Eğitim Bakanlığına müracaatta bulunarak, hakkında bir süreç yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise bu sürecin Geri alınması ve tarafına bildirim edilmesi istemiyle müracaatta bulunması üzerine, ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından, 28/02/2017 tarihli süreçle ulusal Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği’nin 4/1/(ç) unsuru uyarınca müracaat sahibinin ders kitabını hazırlayan ilgili hizmet ünitesi yahut yayınevi olduğu, buna nazaran sürecin tarafı ve müracaat sahibi olan yayınevi ile Gerekli yazışmaların yapıldığının bildirildiği; bu çerçevede, Yönetmeliğin 35. hususunun 2. fıkrası gereği davacının, muharriri yahut muharrirlerinden biri olduğu hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağı öngörülen beş yıllık müddetin başlamış olduğu, davacı hakkında Sonuç doğurduğu ve davacının tüzel durumunu etkilediği ve davacıya ayrıyeten bir tebligat yapılmasının Gerekli olmadığı,
Bu bağlamda; dava evrakında yer Meydan bilgi ve evrakların incelenmesinden, davacı tarafından hazırlanan davaya bahis taslak ders kitabının öncelikle Anadol Yayıncılık tarafından Talim Terbiye Konseyine teslim edildiği, Yönetmeliğin 35. unsurunun davaya bahis 2. fıkrasının amaçsal yorumu kapsamında, davacının bir fiilinin bulunmadığı anlaşıldığından, davacının beş Yıl müddet ile hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağına ait sürecin hukuka alışılmamış olduğu gerekçesiyle ferdî sürecin iptaline, düzenleyici süreç istikametinden davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN SAVLARI:
Davacı tarafından, davaya husus düzenleyici süreçte yer Meydan “Bu fıkra kararları kapsamında onayı yahut başvurusu iptal edilen kitabın yahut taslak kitabın müellifinin beş Yıl mühlet ile muharriri yahut müelliflerinden biri olduğu hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracı inceleme ve değerlendirmeye alınmaz.” sözünün öngördüğü yaptırımın, ders kitabı olarak onaylanmış ve/veya başvurusu yapılmış bir yapıtın, müellifinin rastgele bir fiili hatta bilgisi olmadan bir Öbür yayınevi tarafından asıllı kısımları bakımından emsal içeriği ihtiva edecek biçimde basılarak müracaata husus edilmesi halinde, yapıtın orjinalini hazırlayan ve/veya intihal yapan ortasında bir Fark yapılmaksızın ve bu bahiste bir araştırma yapılarak sorumlunun tespit edilmesi öngörülmeksizin, bireylerin cezalandırılmasına ait olduğu; bu haliyle, orjinal eser ortaya koyan bir müellifin, bir diğerinin ve/veya bir Öbür yayınevinin fiili nedeniyle yaptırıma tabi tutulmasını öngördüğü, hasebiyle muharririn, bir oburunun mümkün bir fiili nedeniyle Daimi olarak yaptırım tehdidi altında kaldığı, fiili bulunmayan bir bireye yaptırım uygulanmaması gerektiği; bu bağlamda; bir muharririn, bir Öbür muharririn ya da yayınevinin fiili nedeniyle iç olmadığı bir süreç sonucu yaptırıma tabi tutulmasının hukuksal bir desteği bulunmadığından ve hukukun Temel unsurlarına alışılmamış olduğundan anılan kısmın iptal edilmesi gerektiği,
Davalı yönetim tarafından, taslak ders kitaplarının, Talim ve Terbiye Şurası Başkanlığı ders kitabı inceleme sistemine elektronik ortamda yüklendiği, bu evrede saklılık unsuru gereği taslak ders kitaplarına kod numarası verildiği, …Yayıncılığa ilişkin müellifleri …, …ve davacı …olan “Matematik 12 İleri Düzey” ders kitabının 2016 yılı Temmuz devrinde incelenmek üzere sunulduğu ve sistem tarafından kitaba “6577” kod numarası verildiği; tıpkı devirde başvurusu yapılan öbür taslak kitabın Gezegen Yayınlarına ilişkin müellifi …olan “Matematik 12 İleri Düzey” ders kitabı olduğu, bu kitaba sistem tarafından 6868 kod numarası verildiği; her iki kitap da panel toplantılarının akabinde Kurul’a sunulduğu, her iki kitabın benzerlik/aynılık gösterdiği belirlendiğinden Yönetmeliğin 35/2. hususu uyarınca karar verildiği, her iki taslak kitabın müracaat sahiplerine (yayınevleri) süreç ve sürecin münasebetinin bildirildiği,
. isimli müellifin, 09/12/2016 tarihli dilekçesinde; müellifi… olan… Yayıncılığa ilişkin kitap (kod: …) ile benzerlik/aynılık durumunun yaşanmasından Mesul olduğunu Anlatım ettiği, davacı müellifle ortak olarak taslak kitabı yazan .’e ilişkin bu dilekçenin, dava konusu sürecin haklılığını doğrular nitelikte olduğu,
Talim ve Terbiye Heyeti Başkanlığının misyonunun, ders kitaplarındaki benzerliği tespit etme ve bu durumu önlemeye ait önlemleri almak olduğu, muharrirlerin sunmuş oldukları kitapların kısmi kısımlarından değil, bütününden Mesul olduğu, hangi müellifin kitaba ne ölçüde katkısı olduğunu müellifler ile yayınevlerinin bilebileceği, kitaplara ait süreçlerde muharrirleri yazdıkları kısımlara nazaran ayırt ederek süreç uygulanmasının Mümkün olmadığı,
Yönetmeliğin, kitabın yazımında vazife Meydan müellifleri Mesul tuttuğu, Daire “davacının bir fiilinin bulunmadığından” bahisle davacı hakkında uygulanan süreç hakkında iptal kararı vermişse de fiilen intihale sebebiyet veren kısımları yazmış olmadığı varsayılsa bile, taslak kitabın altına imza atan müelliflerden biri olarak taslak kitabın özgün bir eser halinde hazırlanıp sunulmasından davacının Mesul olduğu, hasebiyle yapıtın özgünlüğünün sağlanması istikametinde bir fiilinin olmaması intihale Sebep olduğundan, yürürlükte olan mevzuat kapsamında yapılan dava konusu süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI:
Davacı tarafından, davalı yönetim tarafından ileri sürülen temyiz sebeplerinin belge kapsamına Müsait olmadığından reddi gerektiği savunulmuştur.
Davalı yönetim tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ NİYETİ:
Davacının temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının dava konusu düzenleyici süreç hakkında verilen davanın reddine ait kısmının bozulması, buna bağlı olarak davalı yönetimin temyiz isteminin reddi ile Daire kararının kişisel sürecin iptaline ait kısmının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Üyeler …, …, …, …ve …’nun, “davacı hakkında, beş Yıl mühlet ile hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağına ait bir sürecin tesis edilmediği, ortada idari davaya mevzu olabilecek Kesin ve yürütülmesi Mecbur idari bir süreç bulunmaması nedeniyle kişisel süreç istikametinden davanın temelinin incelenmesi Mümkün olmadığından, bu kısım tarafından davanın incelenmeksizin reddi”; Üyeler …, ……, …ve …’nun “iptali istenilen Yönetmelik kararına dayalı olarak tesis edilen bir uygulama süreci Laf konusu olmadığından, 14/10/2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile yürürlüğe giren düzenleyici süreç tarafından ise -12/04/2017 tarihinde açılan- davanın müddet aşımından reddi gerektiği”; aza …’ın, “Yönetmeliğin 35. unsurunun 2. fıkrasının ve evraka sunulu davalı yönetim beyan ve evrakların değerlendirilmesinden; davacı hakkında, beş Yıl müddet ile hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağına ait bir sürecin tesis edilmediği, ortada idari davaya mevzu olabilecek Kesin ve yürütülmesi Mecbur idari bir süreç bulunmaması nedeniyle, davanın düzenleyici süreç istikametinden aslının incelenmesinin Mümkün olmadığı anlaşıldığından, davanın bu kısım istikametinden de incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği” yolundaki yordama ait ayrışık oylarına karşılık; davalı yönetimin savunmasında belirttiği, “başvurusu iptal edilen kitabın müelliflerinden olan (davacı) …hakkında da, beş Yıl mühletle muharriri yahut muharrirlerinden biri olduğu hiçbir taslak ders kitabı yahut eğitim aracının inceleme ve değerlendirmeye alınmayacağı yolundaki Yönetmelik kararının uygulanmış olduğu” yolundaki beyandan, davalı yönetimin davacının müellifleri ortasında bulunan taslak kitap nedeniyle Yönetmeliğin 35. unsurunun 2. fıkrasının uygulanması kararının her ne kadar davalı idarece davacıya bildirim edilmese de davacı hakkında da Sonuç doğurduğu ve davacının hukuksal durumunu etkilediği anlaşıldığından, ortada davacı tarafından de Kesin ve yürütülebilir bir uygulama sürecinin Mevcut ve dava edilebilir olduğuna oyçokluğu ile karar verilerek işin temeline geçildi:
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin son kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Yolu Kanunu’nun 49. hususunda yer alan;
“a) misyon ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka karşıt karar verilmesi,
c) Yordam kararlarının uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte yanılgı yahut eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar adap ve hukuka Müsait olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen argümanlar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. Üstte özetlenen münasebetle davanın kısmen reddine, kısmen iptale ait Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/03/2021 tarih ve E:2017/5641, K:2021/1874 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 07/03/2022 tarihinde, oyçokluğu ile karar verildi.
Yorum Yok